🎯Koszmary NGO #5: Sprawozdania finansowe dla NGO i nie tylko

Organizacje społeczne zobowiązane są do składania różnego rodzaju sprawozdań.

Przede wszystkim fundacje i stowarzyszenia muszą zrobić sprawozdanie finansowe, na które zwykle składają się:
– wprowadzenie do sprawozdania obejmujące stosowaną politykę rachunkowości oraz
– szczegóły sprawozdania, na które składają się bilans, rachunek zysków i strat oraz dodatkowe informacje i objaśnienia.

To podstawowy zakres dla organizacji, które prowadzą pełną księgowość.
Ze sporządzania tego sprawozdania zwolnione są organizacje prowadzące księgowość w formie uproszczonej,
tj. ewidencji przychodów i kosztów (bo ona nie zawiera danych potrzebnych do sporządzenia sprawozdania finansowego).

Księgowa, której powierzono prowadzenie księgowości, powinna umieć sporządzić takie sprawozdanie.
Ważne, by zarząd nie tylko ślepo je podpisał, ale też najpierw wnikliwie je przeczytał i dopytał o wątpliwe kwestie.
W końcu to on odpowiada zarówno za treść sprawozdania, jak i za kondycję finansową organizacji.
Jeśli zarząd nie posiada odpowiedniej wiedzy w tym zakresie, warto umówić się na konsultację z doświadczoną księgową, która objaśni poszczególne pozycje sprawozdania.

Sporządzone sprawozdanie należy potem odpowiednio zatwierdzić uchwałą
oraz wysłać elektronicznie do szefa KAS lub do KRS (jeżeli organizacja jest zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców).

Fundacje dodatkowo muszą sporządzać sprawozdania z działalności według odpowiedniego wzoru a następnie składać je do organu nadzorczego, czyli wybranego ministra, który sprawuje nadzór nad fundacją.
Od roku 2022 można składać je wyłącznie elektronicznie.
Zawartość obejmuje dane ze sprawozdania finansowego oraz informacje o działaniach podjętych przez fundację w danym roku kalendarzowym.

Kolejnym sprawozdaniem, które trzeba będzie złożyć, może okazać się sprawozdanie statystyczne dla GUS.  
Niektóre sprawozdania są obowiązkowe, do niektórych GUS „losuje”. Mogą one mieć różne zakresy tematyczne.
Najczęściej składane jest sprawozdanie SOF-1 z działalności fundacji, stowarzyszeń i podobnych organizacji społecznych. Jego treść po części obejmuje dane wynikające ze sprawozdania finansowego, ale jest też poszerzona o pytania dotyczące zakresu działalności, źródeł finansowania, współpracy z innymi podmiotami, ilości zatrudnienia oraz zaangażowania pracowników społecznych i wolontariuszy a także odbiorców działań organizacji.
Co ważne, w razie problemów z wypełnieniem tego sprawozdania, GUS dołącza do niego szczegółowy opis i wyjaśnienia do poszczególnych pytań oraz udziela telefonicznych podpowiedzi.

Organizacje mogą być zobowiązane do również składania innych sprawozdań w zależności od rodzaju podejmowanych działań. Przykładowo mogą to być sprawozdania z rozliczenia dotacji, grantów, dofinansowań i podobnych projektów.
Ich zakresy zwykle określają umowy dotyczące pozyskania środków.